Een circulaire moestuin

Een circulaire moestuin is meer dan alleen groenten telen: het is een manier van tuinieren waarin je meewerkt met natuurlijke kringlopen in plaats van ze te doorbreken. Je streeft ernaar om reststromen opnieuw te gebruiken, afval te voorkomen en bodemvruchtbaarheid op een natuurlijke manier te behouden of zelfs te verbeteren.

Circulair telen wordt bij boeren of in grote landbouwsystemen steeds vaker gebruikt. Maar wat in de landbouw vooral bekend staat als kringlooplandbouw is ook heel goed toepasbaar in de eigen moestuin. Sterker nog: elke moestuinier kan vandaag nog beginnen met circulair tuinieren: klein, lokaal en doeltreffend.

Wat is een circulaire moestuin?

In een circulaire moestuin draait het om het sluiten van kringlopen. In plaats van energie, water en voedingsstoffen van buiten aan te voeren, kijk je wat je binnen je tuin (of huishouden) kunt hergebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het hergebruiken van organisch keukenafval door zelf biologische compost te maken, het gebruiken van groenbemesters in plaats van kunstmest of het opvangen van regenwater in een regenton.

Waar traditionele systemen vaak gericht zijn op eenmalige input (zaaien, oogsten, opruimen), is een circulaire tuin gericht op behoud, hergebruik en natuurlijk evenwicht.

Hoe begin je met een circulaire moestuin?

Een circulaire moestuin is zeker niet moeilijker te beheren dan een traditionele moestuin. Integendeel: zodra je je denkwijze veranderd hebt en enkele gemakkelijke aanpassingen gedaan hebt, is een circulaire moestuin minder arbeidsintensief doordat je de natuur voor je laat werken. Verder is een circulaire moestuin op lange termijn ook goedkoper dan een traditionele moestuin. Je bespaart vooral op kunstmatige bestrijdingsmiddelen, aarde en voeding voor je moestuin. Met deze vijf stappen zet je een goed begin richting je eigen circulaire moestuin:

1. Composteer je eigen groenafval

Een van de eenvoudigste manieren om circulair te tuinieren, is het opzetten van een compostsysteem. Al je groente- en fruitresten, eierdoppen, koffiedik en snoeiafval worden zo weer omgezet in vruchtbare humus. Je hoeft geen afval af te voeren, en je hoeft ook geen compost meer te kopen.

2. Werk met mulch en bodembedekking

Door bladeren, stro of grasmaaisel als bodembedekking te gebruiken, voorkom je verdamping, voed je het bodemleven en beperk je onkruidgroei. Je gebruikt wat je tuin zelf produceert om de kringloop rond te maken.

3. Kies voor vaste planten en wisselteelt

Permanente bedden met meerjarige groenten of kruiden zorgen voor een stabiele bodemstructuur en meer biodiversiteit. Door daarnaast te werken met vruchtwisseling, voorkom je bodemuitputting en ziekten, zonder chemische tussenkomst.

4. Gebruik regenwater

In plaats van kraanwater kun je met een eenvoudige regenton veel besparen én duurzamer werken. Regenwater is bovendien beter voor planten: het bevat minder kalk en chloor.

5. Zaad bewaren en delen

Een circulaire moestuin stopt niet bij de oogst. Door zaden van vaste rassen (niet-hybriden) zelf te winnen en te bewaren, hoef je elk jaar minder in te kopen. Zaden kun je ook ruilen of delen met anderen. Zo verspreid je biodiversiteit én kennis!